Uggs en ‘die Theorie der Schweigespirale’...

“Say whut?”. Die titel lijkt wel een begin van een sprookje. Maar ik garandeer je, dat is het niet. Integendeel. Daarbij hoor ik je ook denken, waar gaat zij het in hemelsnaam over hebben. Wees gerust, geen lesje Duits op deze blog. Want dan hou ik me het liefst zo stil mogelijk. Maar vandaag wel even de kans om een mooie theorie te belichten. De zwijgspiraal. Nu denk je vast: dat heeft iets met zwijgen te maken. En inderdaad, Einstein, dat heeft het ook. Maar wat is het nu precies?

De zwijgspiraal, als gemiddeld burger misschien niet bekend, maar voor de communicatie student zeker een puntje van bezinning. Toch? Zo niet, ga dan nog maar een leren voor die ene herkansing van CommunicatieTheorie3. Een theorie die beschrijft hoe media met het publiek omgaan. Hoe de media het publiek beïnvloeden en bespelen. Want inderdaad, even een oproep aan iedereen die denkt dat ze afzonderlijk van de media hun keuzes maken?! Jij denkt het vast ook. Nou, newsflash, de media maakt die keuzes, onbewust, voor jou. De media bepaald jouw hele dag door. Met welk nummer je wakker wordt op de radio, welke producten je op je brood doet, welke tandpasta je gebruikt en welke kleren je vandaag eens naar school of werk aan zult doen. Je bent een lopende media-advertentie, of je het nu wilt of niet.














Maar deze bewustwording even ter zijde. De theorie van de zwijgspiraal is bedacht door een lieve oude vrouw: Noelle Neumann. Een fijne Duitse vrouw die het wel eens leuk leek te onderzoeken hoe mensen tot een bepaalde mening komen. En dat gaat als volgt:
1) de media maakt een bepaalde mening openbaar. Zo vaak, en zo goed dat jij en ik niet eens durven te denken dat deze mening niet klopt.
2) Jij en ik hebben onze twijfels, maak maken dit niet openbaar aan vrienden en familie.
3) hoe vaker de media deze mening openbaar maken, hoe meer wij erin gaan geloven.
4) Wij drukken onze eigen mening weg, uit angst voor sociale isolatie.
5) Door het onderdrukken van onze mening, lijkt het weer voor anderen duidelijk dat iedereen het met de mening van de media eens is. Wat op zijn beurt weer leidt tot nieuwe zwijgspiralen.

Een voorbeeld die het misschien duidelijker maakt:

De media maken openbaar, via tv, internet of magazines, dat die uit de kluitengewassen sloffen: Uggs de nieuwste mode zijn. Terwijl gros van Nederland eigenlijk denkt dat het onzin is om op zo’n lompe sloffen te lopen. Wij krijgen de positieve mening over Uggs, via tv, internet en magazines, echter zo vaak naar ons toe geworpen dat we denken dat heel Nederland positief is over de sloffen. Vervolgens gaan we onze eigen mening verschuilen. Onze vrienden, vriendinnen en familie lopen namelijk ook in deze sloffen over straat. Door de media worden we gedwongen onze echte mening over Uggs te verdringen. We willen toch dat onze vrienden of familie ons modebewust en hip vinden, nou dan houden we wel even onze mond en doen we vrolijk mee. Door het meedoen, lijkt het voor anderen weer extra duidelijker dat de Uggs geaccepteerd zijn in de samenleving. Terwijl gros van Nederland waarschijnlijk nog steeds niet zo’n positieve mening heeft over de lompe Eskimo schoenen. Maarja, iedereen doet het, dus waarom wij niet?!

Het verzwijgen, vervolgens meedoen en wat daardoor weer voor een verzwijging van anderen kan zorgen noemen ze dus: (je voelt hem al aankomen) de zwijgspiraal. Omdat het eigenlijk een cirkel van actie is, die nooit stopt wanneer niemand tegen het zwijgen in gaat.

Ook al heb ik wel zo’n 5 paar van die, kolossale en weliswaar neppe, dingen in mijn kast staan, wil ik toch even deze zwijgspiraal bij deze doorbreken:

UGGS, WHAT THE F*CK ARE WE THINKING!!!